«Қайран Қарасазым - ай» өлеңін оқып, құрылысына қарай талдаңыз.
1. Авторы:
2. Тақырыбы:
3. Жанр түрі:
4. Идеясы:
5. Шумақ:

Авторы: Мұқағали Мақатаев

Тақырыбы: Қайран Қарасазым-ай

Жанр түрі: Лирика

Идеясы: Ақынның бұл өлеңінен - Қарасазына деген ұлы сезімнің, жан баласы түсінгісіз сағыныш пен көңілдегі өксіктің анық бейнесін байқай аламыз.

Шумақ: Тамаша еді жазғы орман,

Тамашалап, мәз болғам,

Қайран Қарасазым-ай!

Үйрек ұшып, қаз қонған!

шұбытылған жіптей ұзын жол неге?   доңғалақтар дөп-дөң  ол неге?   ойлап-ойлап, әрлі-берлі қарасаң,  бұл арада құпия бар тамаша!   жібі-жол да, ораушы-доңғалақ.  тауыса адлмайды доңғалақтар жолды орап.

қазақстан  өзінің жер қойнауының байлығымен әйгілі. бұл жер қыртысының геологиялық құрылысы мен ерекшеліктеріне байланысты. тау түзілу, магмалық жыныстардың енуі және  метаморфизм  (өзгеріске ұшыраған), яғни эндогендік процестердің әртүрлілігі, солармен байланысты  тау
жыныстарының  құрылымында, минералдық және қ құрылысында болған қандай да бір өзгерістер түрлі пайдалы қ түзеді.

пайдалы қ  деп, қазіргі техниканың деңгейінде, табиғи түрінде немесе өңделгеннен кейін шаруашылықта пайдалануға болатын минералдар мен тау жыныстарын айтады.
әдетте, таулы аймақтарда (қатпарлы және қатпарлы-жақпарлы аудандарда) және шөгінді қабығынан айырылған платформаларда рудалы қ кені көптеп кездеседі.