сделать

праверачная работа па тэме “дзеепрыметнік”
варыянт 1.
падкрэсліце ў сказах дзеепрыметнікі.
пахла зямля, багата акропленая расою.
любоў да прадмета заўсёды абумоўлена любоўю да настаўніка.
у доме асі падлога была непадмеценая і непамытая.
вясновы вецер радасна распростваў палотнішча, сатканае навек.
на паляне, пакрытай буйнымі кроплямі расы, стаялі дзве казулі.
графічна падкрэсліце сінтаксічную ролю дзеепрыметнікаў у сказах.
стол быў накрыт белым абрусам.
спалоханы верабей сеў на галінку бэзу.
падмецены двор радаваў вока.
дрэва павалена ў час навальніцы.
спацелы конь нехаця ішоў праз луг.
адзначце дзеепрыметнікі незалежнага стану.
высушаны; 2) агароджаны; 3) ўцелы; 4) ссівелы; 5) перамогшыя.
адзначце дзеепрыметнікі залежнага стану.
крануты; 2) склеены; 3) куплены; 4) насыпаны; 5) вымакшае.
адзначце словы, у якіх ёсць суфікс –ан-.
астуджаны; 2) запрошаны; 3) памножаны; 4) узараны; 5) вязаны.
адзначце сказы, у якіх дзеепрыметнікі ўжыты ў кароткай форме.
тут уся зямля нашым духам прасякнута.
у цэнтры горада пастаўлен помнік партызанам.
чыстым інеем пакрыты на гасцінцы беразняк.
напісанае сачыненне якаў здаў сёння.
прыгожа выглядалі ўсыпаныя снегам елачкі.
адзначце, дзе не з дзеепрыметнікамі неабходна пісаць разам.
(не) абмалочанае збожжа; 2) (не) праполаты; 3) (не) сабраны гербарый;
4) (не) ўзаранае вясною поле; 5) (не) прынесенае віцем сачыненне.
замяніце словазлучэнні “дзеяслоў + назоўнік” словазлучэннем “дзеепрыметнік + назоўнік”.
зачыніць дзверы; 2) прапалоць бульбу; 3) пасыпаць сцежку; 4) загарнуць ліст; 5) сшыць паліто.
пастаўце ў сказах, дзе трэба, знакі прыпынку.
перад вамі ляжаць шырокія шляхі адкрытыя бацькамі.
прачытаныя паэмы былі пра лес.
лес асветлены і абагрэты сонцам пазіраў зусім весела.
стомлены доўгай дарогаю андрэй з радасцю сустрэў аднавяскоўцаў.
адагрэтая за вясну зямля набралася сіл.
запішыце па-беларуску.
освещённый; 2) обмытый; 3) скошенный; 4) досмотренный; 5) .

склон прыметніка вызначыць складаней, чым склон назоўніка.

для гэтага варта вызначыць склон назоўніка, якое напрамую звязана з прыметнікам, напрыклад quot; бурная рекаquot; -именительный склон.

quot; бурнай рекиquot; -родительный і гэтак далей.

поскрее разабрацца з склонамі прыметнікаў можна з дапамогай вось такой табліцы, дзе пазначаны пытанні кожнага склону з і.

як вызначыць склон прыметніка?

склон прыметніка такі ж як склон назоўніка аб прыкмеце якім гаворыцца, напрыклад: свежы фрукт - мужчынскі род і ў
назоўніка і ў прыметніка словы,

цікавае кіно - тут сярэдні род, добрае надвор'е - жаночы род

вызначаць склоны ў прыметнікаў прасцей простага. для гэтага дастаткова будзе проста скласці словазлучэнне з любым назоўнікам, пасля чаго ўжо вызначыць склон гэтага самага
назоўніка. да прыкладу, вялікі стол (які назоўнік у назоўным склоне:

як вызначыць склон прыметніка?

калі адразу цяжка, то прычэпаў прыметнік да назоўніку. тады схіляць будзе куды прасцей. напрыклад:

блакітнае неба

блакітнага неба

блакітным небе

блакітнае неба

блакітным небам

аб блакітным небе.

склон імя прыметніка вызначаем па склону займенніка або назоўніка, прыкмета якога яно пазначае і з якім згаджаецца. напрыклад, quot; аб сінім мореquot ; . тут назоўнік
quot; мореquot; стаіць у месным склоне. значыць, і прыметнік quot; синемquot; таксама ў месным склоне.

склоны имн прыметнікаў не так ужо і складана навучыцца вызначаць, калі пры гэтых прыметнікаў знаходзяцца і назоўнікі. а калі такіх назоўнікаў няма, то трэба іх падстаўляць
гіпатэтычна.

прыметнік, як вядома, абазначае нейкі прыкмета прадмета (прадмет - гэта і ёсць назоўнік, пра які мы вышэй казалі). склоны назоўніка і прыметніка ў пераважнай большасці варыянтаў . напрыклад: quot; сіняга небуquot; (давальны), quot; аб добрым мальчикеquot; (месны),
quot; папяровай документациейquot; (творным), quot; вясновыя мыслиquot; (назоўнага або вінавальны).

калі мы навучымся бачыць або прадстаўляць гэтыя словазлучэнні, то вызначыць склон прыметніка будзе гэтак жа проста, як і назоўніка. пасля заканчэння, якое і паказвае на склоне.
альбо па пытанні, які можна задаць да гэтага прыметніку.

прыметнік - гэта такая частка прамовы, якая пазначае прыкмета прадмета і ўзгадняецца ў родзе, ліку і склоне з назоўнікам, ад якога залежыць.

такім чынам, для вызначэння склону прыметніка дастаткова вызначыць склон
назоўніка.

прыклад: бачу прыгожую (у.п.) дзяўчынку (у. для пачатку вызначаем склон назоўніка: бачу (каго? ) дзяўчынку. назоўнік ўжыта ў форме вінавальнага склону, адпаведна прыметнік таксама стаіць у в. склоне.

часцей за ўсё ў прапановах і словазлучэннях прыметнікі
ставяцца да назоўнікам. і які склон будзе ў гэтых назоўнікаў, такі будзе і ў прыметнікаў.

напрыклад:

сіняе неба. наз. мае назоўнага. склон ( значыць і прыметнік таксама стаіць у гэтым склоне.

маркотнай парой ( творным.

радавацца жоўтаму солнышку (
давальны.

прынёс радасную вестку (кого вінавальны.

прыйшоў падзякаваць лепшага сябра (каго родны.

шкадаваць аб выдаткаваных грошах (пра што? ) месны.

калі няма назоўніка, то прыйдзецца прыдумаць яго па сэнсе.

напрыклад:

злёгку цікавы.
падстаўляем слова аповяд і вызначаем у яго склон (хто назоўны.

каб вызначыць склон прыметніка, трэба звярнуць увагу на назоўнік, да якога гэта прыметнік ставіцца - які склон у гэтага назоўніка, такі будзе і ў прыметніка.

прыклад: сталёвы іголкай (адказвае на пытанне
quot; чым? quot ; , значыць, гэта творным склоне - і для назоўніка, і для прыметніка).

табліцы з канчаткамі прыметніка - гэта, вядома, добра, але не будзеце ж вы на памяць завучваць яе? трэба навучыцца самастойна арыентавацца ў такой тэме, як склоны.

давайце разбярэм
прыклад:

quot; я хачу развітацца са старымі вещамиquot ; .

у нас ёсць прыметнік - quot; старымиquot ; , яно апісвае прыкмета назоўніка quot; вещамиquot ; . прыметнік заўсёды цесна звязана з імем назоўнікам, у якой форме ўжываецца апошняе, у такой форме будзе і
першае, у прыватнасці, у іх будзе аднолькавы склон.

гэта значыць усяго-то трэба зразумець, у якім склоне выкарыстоўваецца наша назоўнік. дарэчы quot; вещамиquot; можна падабраць склонавых пытанне quot; чым? quot ; , а значыць, што ён паходзіць з творным склоне. і прыметнік таксама
выкарыстоўваецца ў творным склоне і мае канчатак -ыми.

прыметнік азначае приизнак прадмета, отвечаюший на пытанне: якія? якое? какой? прыметнік схіляецца з аднаго чалавека.

муж.род мае канчатак ы, трэці, ой.например: мужчына (які? ) прыгожы, шчадралюбны,
крутой.жен.род канчатак яя, ая. напрыклад: спадніца якая? бірузовая, бардовая.

як вызначыць склон прыметніка?

бацькі першую грамадскую сераду дзіцяці. асобы бацькоў выконваюць вялікую ролю ў жыцці кожнага чалавека. не выпадкова, што да бацькоў, асабліва да маці, мы ў думках звяртаемся ў цяжкую хвіліну жыцця. любоў кожнага дзіцяці да сваіх бацькоў бязмежная, безумоўна, бязмежная. прычым калі ў першыя гады жыцця любоў да бацькоў забяспечвае ўласную жыццё і бяспеку, то па меры сталення бацькоўская любоў ўсе больш выконвае функцыю падтрымання і бяспекі ўнутранага, эмацыйнага і псіхалагічнага свету чалавека. бацькоўская любоў — крыніца і гарантыя дабрабыту чалавека, падтрымання цялес

нага і душэўнага здароўя.

--------------------

-----•○○

1.да нас у школу прыехалі артысты, якія выконвалі ролі дзеда мароза і снягуркі.

2.маленькія зоркі ясна свецяць на бязвоблачным небасхіле.