Краткое содержание хисаметдин менла спасите сос татарский язык

Муса акъегетзадә "хиса­метдин менла" романында сан­нардан иркен файдаланган. мәгънә төсмерләре буенча ча­малап санауны: ике-өч ел моннан мокатдәм (1; 262); санау тәртибен: икенче бүлмә чигендә (1; 243); абстракт сан мәгънәсендә: 72 дән 100 гә кадәр озак дәгел кулланыл­ган. билгеле булганча, санның төп сүзлек фонды зур түгел. татар лексикасында алынма миллион, миллиард һ.б. ан­нан да зуррак сүзләрне кер­теп санамаганда, ул барлыгы 20 сүздән тора (берлек саннар, унлылар, йөз, мең сүзләре) (2; 76). сан төркемчәләре ягыннан күзәтсәк, "хисаметдин менла" романында микъдар саны өстенлек алыр. бу - табигый күренеш. чөнки микъдар саны сан-исәп төшенчәсен, предмет­ның билгесен белдергәндә кул­ланыла (2; 76). "н" авылында 2 мәчет бар; кәпик дәгел, 20 кәпик табармын, айда 6 монет, бәс елда 27 монет тапмамык мөхәльдер. абстракт микъдар төшенчәсен белдер­гәндә микъдар саны мөстә­кыйль кулланылган һәм грам­матик категорияләргә ия була ала: 72 дән (чыгыш килеше) йөзгә (юнәлеш килеше) кадәр озак дәгел. тәртип саны микъдар саны нигезенә -нчы, -нче, -ынчы, -енче аффиксы кушып ясала (3; 105). романда кулланыл­ган тәртип саннары семантик яктан табигый санау тәрти­бендә предметларның эзлек-лелеген күрсәтү, һәм бу эзлеклелек предметларның төп билгесе булуы аңлашыла (2,79): икенче мәктәп, икен­че бүлмә чигендә.