Мәтін мазмұнына сүйеніп, ахмет байтұрсынұлының түйіндемесін жаз

әйелдер күні,жеңіс күні,бір күн,апта күндері,айлардың аттары,демалыс күні,алтыдан бес кетті,сағат он екі,жетіден он бес кетті,тоғыз жарым,жұмысқа кетті,жұмыс істеп жатыр,жұмыстан келді,жұмысқа кетті

қыз тамақ істеуі керек, жақсы жар жəне қамқор ана болуы қажет.

ң пайда болған кезеңінен бастап алуан түрлі оқиғалар болды. ал қалай пайда болды? бұл сұрақка қазіргі кезде де нақты жауап жоқ. себебі, ойлар әр түрлі ағымдарға тармақталып кетеді. біреулер маймылдан жаралды дейді, ал енді біреулер құдай жаратты дейді. бірақ, ең бастысы, бар. ол жер бетінде басқа да тіршілік иелері сықылды өмір сүруде. ал оның ғасырлар бойы тіршілік етіп, аман қалуына не себеп болды? бұл сұраққа жауап бір - ғылым. ғылым - фактор болып есептеледі. ол пайда болғаннан-ақ болатын. өйткені, жануардан ерекше ететін зат - сана. дүниені үйренуге талпыныс жасады. соың нәтижесінде ғылым пайда болды. ғылым қазіргі кезде де тоқтап қалған жоқ. ғылым барысында, көптеген ғалымдар ғылыми еңбектер жазып, оны әрі қарай прогрессиялауда. ң баршасын әлемге әйгілі еткен де - осы ғылым. ойшыл, данышпан өзінің ойын, пікірін жан-жақтағы заттарды зерттеу арқылы ғылымды . ғылым өзінің "өмір сүруін" ешқашан тоқтатпақ.

ххі ғасыр ң ой-өрісінің ерекше өсіп, өркендеп жетілген ғасыры болып отыр. үйіңізде компьютер болса, ол ғаламторға қосылса, бүгінде кез - келген мемлекеттегі танысымызбен интернет арқылы хабарласа беретіндей жағдайға жеттік. өзіңізге керек мәліметті ғаламтор арқылы тауып алып, керегіңізге жарата бересіз. компьютерді пайдаланудың ең алғашқы себебі, жұмыс өнімділігін арттыру болып табылады. есеп - қисап жасау, мәліметтерді өңдеу, құжаттарды қағазға басып шығару істеріне пайдалансаңыз, сіз бір сағатта көптеген жұмыс жасай аласыз. мысалы, машинкада мәтін басатын ең шебер минутына 60 - 80 сөз, 6 - 8 жол басса, компьютер 120 жол басады, демек, 1 компьютер 200 алмастырады екен. мысал келтіретін болсақ: әр пәннен жазылатын рефераттардың көрнекі әрі таза, әдемі жазылуын мұғалімдер талап етеді. қолмен, яғни, жай сиямен және компьютерде терілген жұмыстарды салыстырайықшы. екеуінің айырмашылығы жер мен көктей. осы жазылған рефераттың бірнеше көшірмесі керек дейік. оны ашып принтермен көшірмесін жасаған әлде қайда аз уақыт жұмсалады. «компьютер – уақыт талабы» біз уақытымызды ұтымды пайдаланамыз. қазіргі кезде өркениетке өзін жақынмын деп санайтын кез - келген қоғам мүшесі ең әуелі шет тілін немесе компьютер үйренуге талпынады. неліктен? өйткені шет тілі мен компьютердің тетігін тапсаңыз, көптеген тірліктеріңіз оңайласты дей беріңіз, ғаламторға шығасыз, материал жинайсыз, бос уақытыңызды өткізесіз, ойын ойнайсыз дегендей…қазір жаңа заман біз бәріміз компьютерді толықтай білуміз тиіс. компьютер бізге зиян деп жатамыз, онымен жұмыс істеп қолдана білсең еш зияндығы жоқ. сөзімді қорытындылап келіп жаңа информациялық технология қарқынды үстінде - осыған байланысты компьютерде еркін жұмыс істеу, одан информацияны ала білу, оны өңдеу және күнделікті істе пайдалану ң қажетті шарты болып табылады. компьютердің алдында үздіксіз жұмыс істеу, қан қысымын көтереді. миопия яғни, көз жанарының алыстан немесе жақыннан көру қабілеті нашарлайды. құлақтың есту қабілетін төмендетеді, ң ұйқысы бұзылып, асқа тәбеті болмайды. ал ұйқысы қанбаған ң зейіні төмендейді. сонымен қатар, омыртқаға көп күш түсетіндіктен, (сколиоз омыртқа буынының қисаюы) омыртқа ауыруына шалдығуы мүмкін. электрленген сәулелер саусақ ұштарына әсер етіп, қолдың буындарына зақым келтіреді. сонымен компьютердің ағзасына залалын тигізетін факторлары мынандай: көздің көру қабілетін төмендетеді; омыртқалардың қисаюына әкеледі; жүйкеге салмақ түсіреді; шаршағыштық, әлсіздік басады. бұған қоса және жағымсыздықтары күнгі құмарпаздықтар секілді еркінен тыс компьютерге тәуелді болып "байланады". мінезі күрт өзгереді, айналасына немқұрайлы қарауды әдетке айналдырады. басқа ойындарға, ақыл - ойды қызықты тақырыптарға талпынысы болмайды. ң көңіл - күйіне де әсер етеді, яғни көңілді, сергек жүргеннен гөрі көбінесе ашулы, күш көрсетуге бейім тұрады. сонымен бірге тек өзіне ғана мәлім "жабық әлем" қалыптасады.