Перевод на біржан мен сара айтысы — айтыс өнерінің озық үлгілерінің бірі. айтыс 1871 ж. қазіргі алматы обл-ның қапал-ақсу өңірінде біржан қожағұлұлы мен сара тастанбекқызы арасында өтеді. бұл айтысты ең алғаш 1898 ж.. 1918 жылға дейін бұл үлгілер сегіз рет, кеңес өкіметі тұсында он бір рет жарияланды. сөйтіп, ел ішіне жазбаша да, ауызекі де таралып келді. айтыстың жарық көруіне, таралуына, өңделіп сарапталуына сара, жүсіпбек қожа, әріп ақын елеулі үлес қосқан. біржан мен сара айтысы сол тұстағы қазақ әйелдерінің бас бостандығы мәселесін, ілік пен әділдікті, шындықты өзекті де әлеум. тақырып етіп көтереді. екі ақын өздері тұрған екі өңірдің жақсы-жайсаңдарын кезекпе-кезек сараптай отырып, олардың сан алуан ілік қасиеттері мен келеңсіз іс-әрекеттерін жайып салып, оларға халық талабына сай келетіндей баға беріп отырады. сонау қияндағы сарыарқадан сараны жеңемін деп жетісуға келген біржан сал ә дегеннен амандасу рәсімінің өзін бойында дос тұрмақ дұшпан кемітер бір міні жоқ сұлудың, шебер ақын, шешен қыздың бетін қайырып, жігерін жасытып алуға пайдаланбақ болады. мұндай жауапты күтпеген біржан қатты тосылса да, сөз кезегін әрі қарай жалғастыра береді. қос жүйрік бұдан әрі жалпы ақындық өнер, бойындағы сан алуан қасиеттер, ел дәстүрі, байлық, салтанат, ел басшыларының іс-әрекеттері секілді мәселелерді сөздеріне арқау етеді. айтыс алғашында рулық бағыт алса да, кейін дәстүрлі арнадан ауытқып, жүйелі өнер сайысына, көркем де кестелі сөз жарысына айналады, қазақ қоғамындағы әлеум. қарым-қатынастың өміріне әсері, тұрмыстың мән-мазмұны филос. ой-толғамдармен қосыла өріліп, өз нақышын тауып жатады. айтыста халқымыздың әдептілік пен әсемдік туралы пікірлері, эстет. талғам-талаптары кең көрініс тапқан. талғам биігінен көрінген айтыстың үздік үлгісі ретінде қазақ ауыз әдебиетінің тарихынан ерекше орын алады. айтыс негізіндегі қ.жұмалиевтіңлибреттосы бойынша 1946 ж. м. төлебаев “біржан — сара” операсын жазды.
Другие вопросы по: Другие предметы
Знаешь правильный ответ?
Перевод на біржан мен сара айтысы — айтыс өнерінің озық үлгілерінің бірі. айтыс 1871 ж. қазір...
Популярные вопросы